سلام علیکم

محضر مبارک حضرت آیت الله سیفی مازندرانی ^{دام ظلّه العالی}

اینکه در روایات آمده است که «هر گاه به رسالت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و توحید گواهی دادید به ولایت علی (علیه السلام) هم گواهی بدهید»، و در حالی که این روایات مطلق هستند پس شامل اذان و غیر اذان می شود، پس چرا در تشهد نماز شهادت به ولایت علی (علیه السلام) را نمی گوییم؟ حکم شهادت به ولایت امیرالمؤمنین در تشهد چیست؟

 در پاکستان این مسئله خیلی زیاد پرسیده می شود، لذا اگر یک بحث فقهی، استدلالی بکنید همه استفاده خواهند کرد.

چون بعضی ها قائل به جواز شدند به خاطر آن مردم مشوش شده اند که چکار کنند چون نسبت به ولایت مولایمان علی ابن ابی طالب حساسیت دارند.

ممنون

سید احمد علی نقوی

بسمه تعالی

بر اهل ایمان پوشیده نیست که اعتقاد به امامت و ولایت علی بن ابي طالب و امامان معصوم اهل بیت (علیهم السلام) از ضروریات مذهب امامیه و دژ مستحکم الهی و رمز رستگاری در قیامت است. ولی جواز شهادت ثالثه - ؛ یعنی شهادت بر امامت و ولایت آن بزرگواران در اَذان و اِقامه و تشهد - منوط به وجود دلیل شرعی خاص است. و دلیلی بر اینکه شهادت ثالثه جزء فصول اذان یا اقامه باشد از روایات اهل بیت (علیهم السلام) وارد نشده است. و معروف بین اصحاب بلکه متسالم بین آنان این است که شهادت ثالثه: جزء فصول اَذان و اِقامه نیست. البته بین فقهای امامیه شش قول در حکم گفتن شهادت ثالثه در اذان و اقامه وجود دارد. و ما به تفصیل نام قائلین به این اقوال، و ادلّه هر یک را در جلد 13 و 14 از کتاب «حلقات الفقه الفعال» در بخش فقه العبادة مورد تحقیق و بررسی قرار داده‏ایم. و نیز اجمال آن را در جلد اول از کتاب «مقنع السائلین» در بخش فقه العبادة بازگو کرده ایم.

مقتضای تحقیق از نظر ما: استحباب مطلق شهادت ثالثه پس از شهادت ثانیه – یعنی شهادت به رسالت خاتم الأنبیاء محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) – ثابت است، همانند ذکر صلوات هنگام شنیدن نام پیامبر در بین نماز. ناگفته نماند که: مقصود از استحباب مطلق نفی استحباب شهادت ثالثه به عنوان جزء مستحب است. و جزء مستحب؛ یعنی از فصول نیست که ترک عمدی آن موجب بطلان اذان و اقامه شود، بلکه از اجزاء مستحب است، مثل قنوت در نماز.

و دلیل ما بر فتوای به استحباب مطلق شهادت ثالثه اطلاقات روایات مستفیضه‏ی دال بر استحباب گفتن شهادت ثالثه پس از تکلّم به شهادتین است. و چون امر استحبابی به گفتن شهادت ثالثه بعد از شهادتین شده است لذا گفتن آن بعد از شهادتین مضرّ به اَذان و اِقامه نیست. البته این به عنوان حکم اوّلی است، ولی به عنوان ثانوی گفتن آن – همانگونه که مرحوم سید حکیم فتوی داده اند – در زمان معاصر واجب است؛ چون ترک و حذف آن از اذان و اقامه در بین جامعه‏ی شیعه موجب وهن مذهب می شود؛ زیرا که در حال حاضر از شعائر شیعه گردیده است.

اما حکم گفتن شهادت ثالثه بعد از شهادتین در دو تشهد وسط و آخر نماز گرچه به مقتضای اطلاق امر به گفتن آن بعد از شهادتین همان حکم استحباب مطلق را به حکم اولی دارد، ولی چون گفتن آن در تشهد بر خلاف سیره‏ی متشرّعه است احتیاط واجب در ترک آن است، بر خلاف گفتن آن در اَذان و اِقامه که بر وفق سیره است. و فرق دیگر آن با شهادت ثالثه در اذان و اقامه این است که: گفتن آن در تشهّد به عنوان ثانوی واجب نیست چون بین شیعیان از سابق مرسوم نبوده و نیست، و جزء شعائر شیعه محسوب نمی‏شود، بخلاف شهادت ثالثه در اذان و اقامه.

تاریخ: 6 ربیع الثاني 1442ھ.ق

برابر با: یکشنبه 2 آذر 1399 ھ.ش

حوزه علمیۀ قم:

علی اکبر سیفی مازندرانی