س13-استفتاء از محضر فقیه محقق آیت ا... سیفی مازندرانی حفظه الله پیرامون مسائل حکومت و سیاست
- 15 آبان 1399
متن استفتاء
محضر فقیه مجاهد حضرت آیت الله سیفی مازندرانی حفظه الله
لطفاً پاسخ سؤال ذیل را مرقوم نمایید. 1- مقصود از وحدت مورد امر در قرآن و روایات چیست؟ 2- وحدت شیعیان با سائر ادیان و مذاهب از دیدگاه اهل بیت علیهم السلام چگونه است؟
بسمه تعالی
پاسخ سؤال اول: مقصود از وحدت مورد امر شارع مقدس در کتاب و سنت، وحدت بین مؤمنین و مسلمین در حمایت و پیروی از ولیّ امر است. و همین مقصود از آیهی :« وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ».(آل عمران: 103) می باشد؛ چون حبل الله کسی است که خداوند او را واسطهی بین خود و بندگانش قرار داد. و آن واسطه رسول و امامان معصوم (علیهم السلام) است، که در آیهی:« أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ۖ».(نساء: 59) امر به اطاعت از آنان شده است، و نیز کتاب آسمانی قرآن مجید مصداق حبل الله می باشد. و به دلیل روایات اهل بیت (علیهم السلام) عنوان «اولی الأمر» شامل نائبان عام حضرات معصومین (علیهم السلام) – یعنی فقهای عصر غیبت - می شود. بنا بر این: وحدت بین مسلمین در اطاعت و حمایت از مطلق ولی امر – امامان معصوم و فقهای عصر غیبت - در آیات و روایات مقصود است. و نیز وحدت با اهل عامه – به معنای زندگی مسالمت آمیز در کنار خود و احترام متقابل با تشییع جنائز، عیادت مرضی و نماز در مساجد و خوش رفتاری؛ یعنی زندگی در کنار هم با احترام متقابل به مقدسات و آئین همدیگر که امامان معصوم (علیهم السلام) به عنوان نمونه برخی از آن را در روایاتی مثل:«صلّوا في مساجدهم» و «شیّعوا جنائزهم»، و «عودوا مرضاهم» بیان کرده اند. چون دستور امامان معصوم و سیرهی آن بزرگواران است لذا بر همهی مؤمنین واجب است اطاعت از آنان؛ چون این وحدت، خود مصداق اتحاد مؤمنین بر محور ولی امر و در جهت پیروی از او و از قبیل اعتصام به حبل الله یعنی قرآن و نبی و امامان معصوم علیهم السلام است؛ زیرا قرآن و رسول نیز دستور به اطاعت امامان معصوم داده اند.
پاسخ سؤال دوم: وحدت مؤمنین با غیر مسلمین مورد امر یا توصیهی شارع مقدس در آیات و روایات نیست. ولی کسانی از آنان که با مسلمین سر جنگ و نزاع نداشته و بر علیه اسلام و مسلمین دسیسه نمی کنند در اسلام توصیهی به احسان و نیکی و قسط و عدل با آنان شده است. و این به دلیل آیهی:« لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ ۚ » (ممتحنه: 8) است؛ چون رفع منع از مستحب ذاتی افادهی استحباب آن می کند؛ لذا بِرّ و نیکوئی به آنان استحباب دارد، و نیز رفع منع از واجب افادهی وجوب می کند؛ لذا قسط و عدل با آنان واجب است. و اما آیهی:« قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا» (آل عمران: 64) نظر به وحدتی ندارد که در آیهی « لاتفرّقوا» و « لا تتفرّقوا فيه» امر به آن شده است، بلکه مقصود عمل کردن هر یک از طرفین – مسلمین و اهل کتاب - در راستا و به مقتضای توحید و خدا پرستی، و دست کشیدن از جنگ و خونریزی و دسیسه است. و یا نظر به دعوت به اسلام است که چون همهی ادیان الهی از جانب خدای واحد معبود همهی بندگان تشریع شده است، که آیهی فوق الذکر نظر به این دارد که بعد از تشریع دین اسلام - با مباهله حقانیت اسلام یا مسیحیت معلوم می شود.
تاریخ: 12 ربیع الاول 1442ھ.ق
برابر با: پنج شنبه 8 آبان 1399 ھ.ش
حوزه علمیۀ قم:
علی اکبر سیفی مازندرانی
ضمناً دفتر معظم له آمادگی دریافت کلیه استفتائات در هر زمینه از مهمات نظـام مقـدس جمهـوری اسـلامـی و اعـلام پاسخ استدلالی ایشان را دارد |